Sinds ICH-GCP (officieel, ICH E6 R1) meer dan 20 jaar geleden voor het eerst werd opgesteld, zijn de ontwikkelingen in klinisch onderzoek enorm snel gegaan. Onderzoeks ontwerpen, technologie en de verzameling van gegevens, alle facetten zijn een stuk complexer geworden.

De eerste update van ICH-GCP (r2) werd in 2016 gepubliceerd en had een risicogestuurde inslag om ontwerp en uitvoering van onderzoeken te verbeteren. Sinds die publicatie is de onderzoeks wereld blijven evolueren met weer nieuwe ontwerpen en technologische innovaties. De komende update van ICH-GCP, de E6(R3), is ontworpen om de risicogestuurde benadering verder mee te nemen en de implementatie ervan door relevante partijen te faciliteren.

In deel 1 van deze serie bespreken we de algemene veranderingen die verwacht worden in ICH-GCP R3, en in deel 2 gaan we dieper in op de wijzigingen in de bijlagen.

ICH-GCP R3 

Het is de verwachting dat in 2024 de nieuwste versie van de ICH-GCP richtlijnen gepubliceerd zal gaan worden. In deze versie, R3, zullen de richtlijnen verdeeld worden in drie onderdelen:

  • Principes
  • Bijlage I
  • Bijlage II

Deze nieuwe structuur is ontwikkeld met de bedoeling dat de GCP-richtlijnen naast geneesmiddelenonderzoek (Bijlage 1), ook van toepassing zullen zijn op andere soorten klinische onderzoek (Bijlage 2) en bovendien een basis heeft met de meest essentiële principes en doelstellingen (Principes). Ook nieuwe onderzoeksmethoden en technologische innovaties zijn opgenomen.

Deze update zal zowel medisch wetenschappelijk onderzoek versterken als besluitvorming door de regelgevende instanties ondersteunen. Maar welke veranderingen zijn er in de richtlijn aangebracht ten opzichte van R2, en wat wordt er in elk deel behandeld? Laten we eens kijken.

Introductie

We zien een paar wijzigingen in de introductie, waarbij de meest opvallende het woord “conduct” is. Het wordt gebruikt als een overkoepelende term om een uitgebreid overzicht van de richtlijnen te geen. Daarnaast vallen de nieuwe structuur van de richtlijnen op en de wijzigingen in de administratie van het ICH lidmaatschap.

De richtlijn focust nog steeds op geneesmiddelenonderzoek, en ondersteunt nog steeds de toepassing door regelgevende instanties, maar verduidelijkt nu ook hoe de richtlijn van toepassing is op onderzoeken die geen geneesmiddelen betreffen en hoe om te gaan met lokale regelgeving.

De Principes (Principles)

De principes van ICH GCP zijn nog steeds gebaseerd op het belang van klinisch onderzoek en haar belangrijke rol in het beantwoorden van vragen die essentieel zijn voor de ontwikkeling van geneesmiddelen. Het principe dat slecht ontworpen of slecht uitgevoerde onderzoeken onbetrouwbare informatie op kunnen leveren, niet duurzaam zijn in de vorm van verspilling van middelen, of niet ethisch worden uitgevoerd, wordt hierin benadrukt.

Het belangrijkste doel van deze richtlijnen is om de rechten, de veiligheid en het welzijn van de onderzoeksdeelnemers te waarborgen en tegelijkertijd de betrouwbaarheid van de onderzoeksresultaten te garanderen. Om dit doel te bereiken, moet zorgvuldig worden nagedacht over risicobeperking en de verschillende processen die van invloed zijn op deze factoren. Hiervoor is een aanpak ontwikkeld die hamert op de kwaliteit van de onderzoeksopzet met een risicogestuurde benadering, waarbij het beschermingsniveau van de deelnemers in verhouding staat tot de mogelijke risico’s. De richtlijn onderstreept het belang om de toepassing ervan goed af te stemmen op ieder nieuw te starten onderzoek, om zo een evenwichtige en passende implementatie te garanderen.

De principes zelf zijn behoorlijk uitgebreid, waarbij de bestaande richtlijnen, met kleine aanpassingen, behouden zijn.

Voorbeelden van veranderingen:

  • De vier huidige principes (2.1 (studies moeten worden uitgevoerd in overeenstemming met de Verklaring van Helsinki), 2.2 (voorspelbare risico’s en ongemakken moeten worden afgewogen tegen het verwachte voordeel), 2.3 (rechten, veiligheid en welzijn van de proefpersonen zijn de belangrijkste overwegingen en moeten altijd boven de belangen van de wetenschap en de samenleving gesteld worden), 2.7 (medische zorg, gegeven aan, en medische beslissingen, genomen in het belang van, proefpersonen moeten altijd de verantwoordelijkheid zijn van een gekwalificeerd arts of, indien van toepassing, van een gekwalificeerde tandarts) ) zijn verwerkt in het nieuwe principe 1. Hierbinnen vallen ook nieuwe verwachtingen over de periodieke herbeoordeling van veiligheidsinformatie en het aanbieden van zorg aan patiënten door andere gekwalificeerde zorgmedewerkers (in de huidige richtlijn betreft dit nog alleen artsen en tandartsen), wat de weg vrijmaakt voor gedecentraliseerd klinisch onderzoek, naast andere innovatieve onderzoeksontwerpen.  

  • In de nieuwe R3-principes wordt sterk gepleit voor herbeoordelingen tijdens lopend onderzoek, dan wel periodiek, dan wel op basis van nieuwe informatie. Dit voor risicobeoordeling en om te bepalen of er aanpassingen gedaan moeten worden aan het onderzoek.
  • Een andere interessante verandering is dat het huidige principe 2.13 (er moet een systeem aan procedures zijn die de kwaliteit van elk aspect van de studie waarborgt) niet meer wordt genoemd, en dat in de hoofdstukken 6, 7 en 9 een hele reeks nieuwe principes is opgenomen. Deze zijn er vooral op gericht om cruciale factoren te identificeren die essentieel zijn voor een goed-uitgevoerde studie waarin besluitvorming kan plaatsvinden waarbij alle partijen goed geïnformeerd zijn. De nadruk ligt op gebieden die verder gaan dan standaard medische zorg. Het is belangrijk om te zorgen dat alle processen, de data verzameling, en de aansturing afgestemd zijn op de onderzoeksdoelen, uitvoerbaar zijn, zonder onnodige complicaties, en geschikt zijn om de veiligheid, de rechten en het welzijn van de deelnemers te waarborgen, en tegelijkertijd de betrouwbaarheid van de onderzoeksresultaten te garanderen.
  • Principe 2.1 is herzien en bevat nu ook richtlijnen aangaande de efficiëntie van het data management en integriteit van gegevens, waarbij er tevens voor wordt gezorgd dat gegevens bewaard blijven en beschikbaar zijn voor regelgevers.
  • Transparantie van klinische onderzoeken wordt ook benadrukt, waarbij openbare registratie en de publicatie van resultaten worden aangemoedigd. (Bijvoorbeeld, in lijn met de EU CTR) 

  • En één van de nieuwe principes behandelt de rol van sponsoren en onderzoekers en hun verantwoordelijkheden.  

De veranderingen zijn vrij uitgebreid en spelen goed in op de veranderende behoeften van de klinische onderzoeken, vooral in combinatie met het toenemend aantal gedecentraliseerde klinische onderzoeken.

Samenvatting deel 1

Zoals je kan zien, zijn de aankomende veranderingen in ICH-GCP (R3) zeer uitgebreid en vragen ze meer duidelijkheid over het ontwerp en de uitvoering van klinische studies, wat volledig in lijn is met de huidige ontwikkelingen in klinisch onderzoek. Er is meer duidelijkheid over de opzet van gedecentraliseerde klinische onderzoeken, en er wordt een bredere definitie gegeven van de professionals die medische beslissingen mogen nemen en zorg mogen verlenen aan onderzoeksdeelnemers.

In deel 2 van deze blog serie onderzoeken we de veranderingen in de bijlages, en hoe die van invloed zijn voor klinische studies, vanaf het allereerste begin van het proces.

Als je na het lezen van dit stuk nog meer wil weten over de voorgestelde veranderingen in R3,  klik dan op deze link om bij de officiële website te komen. 

Als je meer ICH-GCP training wil, kijk dan hier voor het uitgebreide aanbod dat GCP Central te bieden heeft. Bij alle updates die gedaan worden aan de richtlijnen, blijf je makkelijk op de hoogte door ons online learning platform. Zo blijf je altijd up-to-date.